Manx: de “staartloze kat” van het eiland

“Manx” is de Keltische naam voor het eiland Man en ook die van waarschijnlijk de bekendste vertegenwoordiger van de lokale dierenwereld, de Manx kat. Dit ras is zelfs bij veel kattenleken bekend, omdat de fluwelen pootjes een belangrijk kattenkenmerk missen: de staart. Hoewel deze extreme handicap bij de Manx (van oorsprong) niet opzettelijk door mensen werd gepromoot als “schoonheidsideaal”, wordt het ras op veel plaatsen beschouwd als “martelkweek”. Leer de eigenaardige eilandbewoner kennen.

  • Ras: Manx
  • Oorsprong: Eiland Man
  • Maat: Klein tot middelgroot (tussen 30 en 35 centimeter schofthoogte).
  • Gewicht: Tot 5,5 kilo (man), tot 3,5 kilo (vrouw).
  • Bouwen: Croupe hoger dan de schouders, afgerond compact uiterlijk, gebogen rug, grove botstructuur (“cobby” formaat).
  • Hoofdvorm: rondachtige, kleine oren
  • Ogen: alle kleuren
  • Vacht en kleur: Alle kleuren en aftekeningen (behalve Siamees uiterlijk); kortharige, zachte, “kussenachtige” vacht met korte ondervacht.
  • Vachtverzorging: Regelmatige, minstens wekelijkse verzorging met een zachte borstel.
  • Karakter: goedaardig, kalm, vriendelijk
  • Speciale kenmerken: Beschouwd als een martelras in veel landen
  • Veeteelt: Binnen gehouden met een balkon of in een beveiligde tuin.

Manx

verzorging van de Manx

Als u besluit een Manx te nemen, moet u zich ervan bewust zijn dat het houden van de katten bijna onvermijdelijk veel dierenartsbezoeken met zich mee zal brengen. Manx katten zijn gevoelig voor verschillende orthopedische ziekten. Zo zijn er vaak misvormingen van de wervels en afwijkingen van het skelet, die zich uiten in artrose of het ontstaan van een “open rug”. Door de neiging om de darm te verkorten, lijden veel Manxen ook aan gastro-intestinale aandoeningen, waaronder incontinentie of misvormingen van de anale opening.

Deze aandoeningen kunnen echter pas zichtbaar worden als het dier opgroeit en zijn bij een kitten nog niet te zien. Met negen tot dertien jaar is de levensverwachting van een Manx ook aanzienlijk korter dan die van andere rassen.

Een Manx moet altijd binnen worden gehouden, idealiter met toegang tot een veilig balkon of tuin. Het buitenleven zou riskant zijn voor de staartloze kat. Tegelijkertijd is hij fysiek beperkt en mist hij een belangrijk communicatiemiddel in de vorm van de staart. In conflicten met andere katten trekt de Manx meestal aan het kortste eind.

Toch heeft de Manx ook mogelijkheden nodig om te klimmen en te spelen. Het is ideaal als u het voor het dier gemakkelijker maakt om hogere uitkijkpunten te bereiken, zoals een vensterbank of bureau, met slim geplaatste meubels of treden.

De Manx moet regelmatig geborsteld worden: Hun haar mag dan kort zijn, maar de ondervacht is zo dicht dat er gemakkelijk klitten en matten ontstaan. Wees vooral voorzichtig bij het aanraken van de achterhand: Daar, waar normaal de staart zit, zitten talloze zenuwuiteinden die de stuit van de kat extreem gevoelig maken.

Er is niets speciaals om rekening mee te houden bij de voeding van de Manx, maar het ras neigt naar overgewicht. Let goed op het rantsoen in de bak en gebruik voer van hoge kwaliteit met weinig vet en suiker.

Speciale kenmerken van de Manx

Het meest opvallende kenmerk van de Manx kat is natuurlijk de afwezigheid van een staart. Dit is ook het onderwerp van een kritische discussie door internationale kattenverenigingen en dierenwelzijnsorganisaties. Objectief gezien is een ontbrekende kattenstaart een opvallende handicap, die leidt tot een aantasting van het evenwichtsgevoel. Critici van de Manx-fokkerij vragen zich dan ook af of het verenigbaar is met het dierenwelzijn om opzettelijk een dergelijke fysieke beperking te reproduceren. De voorpoten van de Manx zijn ook korter dan de achterpoten. Dit verschil in lichaamsbouw betekent dat de dieren niet zo elegant lopen als hun soortgenoten, maar een strompelgang gebruiken die meer aan konijnen doet denken om zich snel te verplaatsen.

Manx: Karakter

Bij een eerste ontmoeting met vreemden kan de Manx nog wat terughoudend zijn. In wezen is het echter een vriendelijke gezinskat die niet graag alleen is en zich nauw aan zijn verzorgers vastklampt. Ze schiet goed op met andere huisdieren zoals rustige honden. Er moet echter ten minste één partner aanwezig zijn, en de partnerkat mag geen pestkop zijn. Bezoekers of onbekende situaties worden door de Manx aanvankelijk van een veilige afstand bekeken.

De Manx wordt beschouwd als een vrij rustige kat, die zich zelden luid laat horen. In plaats daarvan miauwt hij zachtjes of maakt hij koerende geluiden. Ondanks haar kalmte heeft ze stimulatie en activiteit nodig in regelmatig spel met haar mensen.

Manx kleuren

Manx katten zijn er in een bijna onbeperkte verscheidenheid aan kleuren: effen, gevlekt, tijgers, smokings, gelukskatten, tabbies. Aangezien de erfelijke aanleg voor staartloosheid niet gekoppeld is aan die voor vachtkleur, en de voorouders van de Manx een bonte verzameling waren, zijn er weinig beperkingen wat nuances betreft. Alleen het typische kleurenpatroon dat bij Siamese katten voorkomt, wordt in de rasstandaard als ongewenst beschouwd.

Ook zijn er geen beperkingen voor de kleur van de ogen. Amber, koper, groen, bruin, oranje, geel en goud komen voor in Manx.
Manx verzorging

De geschiedenis van de Manx

Toen Noach ooit de ark op slot deed, kon de Manx nog net naar binnen rennen – maar zijn staart werd het slachtoffer van de dichtslaande deur. Tot zover het populaire verhaal over de oorsprong van de Manx.

De wetenschappelijke verklaring is soberder: De effecten van genetica zijn terug te vinden bij de Manx. Het Manx-ras is eigenlijk niet ontstaan door bewust fokken. Het was eerder gebaseerd op een ongelukkige combinatie van genetica en geografie. Het thuis van de staartloze kat, het eiland Man, is omgeven door een natuurlijke grens die voor katten onoverkomelijk is door de ligging in de Ierse Zee. Bovendien is het eiland met slechts 572 vierkante kilometer vrij klein.

Het is niet duidelijk hoe de eerste huiskatten het eiland bereikten, mogelijk brachten zeevaarders ze mee uit Azië. Maar binnen de lokale populatie trad na verloop van tijd onvermijdelijk inteelt op, waardoor de genenpoel kleiner werd. Op deze basis zou een spontane, natuurlijke genetische mutatie van de staart van de kat zich in toenemende mate kunnen voordoen, hetgeen bij katten op het vasteland slechts in zeer zeldzame individuele gevallen voorkomt.

De erfelijke aanleg voor “taillessness” wordt dominant overgeërfd, tegelijkertijd is het een zogenaamde “recessieve dodelijke factor”. Bijgevolg leidt deze uitgangssituatie ertoe dat een paring van twee Manx-katten bij het fokken het risico van doodgeboorten inhoudt. Daarom is bij verantwoordelijke paringen altijd één ouder een niet-Manx (meestal een Brits Korthaar) en zijn er in het nest zowel kittens zonder staart als kittens met een rudimentaire of normale staart.

De fatale “staartloosheid” wordt tegenwoordig door fokkers bewust als raskenmerk in stand gehouden. Er wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende types: zogenaamde “Rumpies” (zonder staartwervels), “Stumpies” (met rudimentaire staart), “Stumpie Raiser” (beweegbare stompstaart) en “Tailies” (Manx met normale staart). Alleen “Rumpies” mogen deelnemen aan shows (als het ras al wordt toegelaten).

Sommige Manx katten werden al in de 18e eeuw geshowd op kattenshows. Ze worden sinds de jaren 1930 in de VS gefokt, de officiële erkenning als ras vond plaats in de jaren 1960 door de Britse Governing Council of the Cat Fancy (GCCF). De Manx is ook opgenomen in de CFA (Cat Fanciers’ Association, USA), ACFA (American Cat Fanciers Association) en FIFe (Fédération Internationale Féline).

Fokkers van het ras zijn vooral te vinden in Groot-Brittannië, de VS en Scandinavië. In Duitsland is het fokken van Manx-katten volgens de wet op het dierenwelzijn verboden, omdat het ras in dit land als folterfokkerij wordt aangemerkt. U zult in Duitsland dan ook geen aanvoerbronnen vinden voor de staartloze raskatten.