Inflammatoire darmziekte (IBD) bij katten: symptomen, diagnose en behandeling

Wetenschappelijke taal is ontworpen om de wereld een minder aanstootgevende, meer gezuiverde plek te maken. Als ik je zou vertellen dat Eddy, de kat op de foto, IBD had, zou je kunnen denken “dat klinkt interessant – ik vraag me af wat dat is?

Als ik je daarentegen zou vertellen dat de arme kat zes maanden aan overvloedige diarree had geleden, zou je reactie heel anders zijn, in de trant van “yuck….arme kat (en arme eigenaar)”.

Snel overzicht: Inflammatoire darmziekte (IBD) bij katten

Veel voorkomende symptomen: Chronisch braken (van voedsel, gal of haarballen) en/of diarree, gewichtsverlies, buikpijn, lethargie, slechte kwaliteit van de haarvacht, gas, bloed in de ontlasting.

Diagnose: Volledig laboratoriumwerk en röntgenfoto’s om andere oorzaken van GI-overstuur en gewichtsverlies uit te sluiten, abdominale echografie, chirurgische biospy van het spijsverteringskanaal (meest invasief maar meest definitief).

Gediagnosticeerd bij katten:Vaak

Vereist voortdurende medicatie:Ja

Vaccin beschikbaar:Nee

Behandelingsopties: Recept nieuw eiwit of gehydrolyseerd eiwit dieet, steroïden of andere immunosuppressieve medicijnen, vitamine B12 (cobalamine) suppletie, probiotica, metronidazol die is geclassificeerd als een antibioticum kan ook een aantal anti-inflammatoire effecten gunstig voor gebruik bij IBD.

Huismiddeltjes:Geen

Wat is IBD bij katten?

IBD is de afkorting voor inflammatoire darmziekte (IBD), wat een veel voorkomende aandoening is bij oudere katten (hoewel het op elke leeftijd kan worden gezien en zelfs kittens vanaf vier maanden heeft getroffen).

IBD treedt op wanneer ontstekingscellen zich ophopen in de bekleding van het maagdarmkanaal (het maagdarmkanaal), wat de maag, dunne darm en / of dikke darm betekent. Deze ontstekingscellen verstoren de normale functie van deze gebieden.

Wanneer de maag ontstoken is, staat dit bekend als gastritis en wanneer de darmen ontstoken zijn, wordt dit enteritis genoemd. Wanneer beide gebieden ontstoken zijn, staat dit bekend als gastro-enteritis. De klinische symptomen van feline IBD zijn afhankelijk van welke delen van het maagdarmkanaal betrokken zijn.

Plotselinge dood bij katten – 10 meest voorkomende oorzaken

Wat zijn de symptomen van IBD?

De kenmerkende tekenen van IBD zijn aanhoudende, terugkerende gastro-intestinale verstoring, resulterend in chronisch braken en / of losse ontlasting of diarree.

De tekenen die de kat vertoont, zijn afhankelijk van het gebied van het spijsverteringskanaal dat het meest wordt aangetast: ontsteking van de maag (gastritis) veroorzaakt braken, terwijl als de darmen ontstoken zijn (enteritis), diarree wordt gezien. Als beide gebieden ontstoken zijn (gastro-enteritis) dan kunnen zowel braken als diarree worden gezien.

Interessant is dat “haarballen” vaak de schuld krijgen wanneer katten af en toe braken, maar recent denken suggereert dat deze katten eigenlijk een vorm van IBD hebben en dat de vacht die wordt geregenereerd er toevallig is, omdat ze zichzelf hebben verzorgd.

Dus als uw kat regelmatig haarballen naar voren brengt, moet u misschien met uw dierenarts praten over de mogelijkheid van een diagnose van katachtige IBD.

Andere klinische symptomen van IBD kunnen zijn:

• Gewichtsverlies
• Slechte eetlust
• Droge, doffe, starende haarvacht (door slechte opname van voedingsstoffen)
• Buikpijn
• Verhoogde frequentie van passerende ontlasting
• Verhoogde urgentie om ontlasting door te geven (bijv. uit het kattenluik rennen)
• Slijm en bloed in de ontlasting
• Constipatie kan worden vermoed, hoewel getroffen katten in feite kunnen overbelasting krijgen vanwege een geïrriteerde onderste darm in plaats van enige vorm van fecale impactie.

Er zijn veel andere ziekten die deze symptomen kunnen veroorzaken, waaronder gemakkelijk te behandelen problemen zoals parasieten en gecompliceerde aandoeningen zoals kanker, dus als uw huisdier een van deze tekenen vertoont, is het belangrijk om een nauwkeurige diagnose te laten bevestigen door uw dierenarts.

Wat zijn de oorzaken IBD?

De exacte oorzaak van IBD blijft onbekend, maar zowel omgevings- als genetische factoren spelen een rol: het komt vaker voor bij sommige diëten en bij sommige kattenrassen (zoals Siamezen).

Het belangrijkste probleem is een abnormale reactie van het immuunsysteem – een soort allergie – op componenten van het dieet.

Onderzoek op dit gebied is aan de gang, met recente suggesties dat IBD kan worden gekoppeld aan het microbioom, waarbij aangetaste dieren veranderingen in hun darmflora hebben.

Hoe wordt IBD gediagnosticeerd?

Er is geen enkele test die kan worden gebruikt om een definitieve diagnose van IBD te stellen, maar er zijn zes belangrijke kenmerken die vaak worden gebruikt om de diagnose te bevestigen.

1. Langdurige (bijv. meer dan een maand) aanhoudende of terugkerende tekenen van spijsverteringsstoornissen, zoals regelmatig braken en/of chronische diarree
2. Bewijs van ontsteking van het spijsverteringskanaal door een biopsie, die kan worden genomen via een endoscoop of soms via een verkennende operatie. De infiltratie kan een technische beschrijving hebben op basis van de precieze geïdentificeerde ontstekingscellen (bijv. lymfocytisch, lymfoplasmacytisch, enz.). Deze beschrijven de cellen die de patholoog in de biopsie onder de microscoop heeft gezien.
3. Uitsluiten van andere oorzaken van ontsteking van het spijsverteringskanaal (bijv. parasieten, pathogene bacteriën, enz.)
4. Uitsluiten van andere ziekten die vergelijkbare symptomen kunnen veroorzaken (bijv. hyperthyreoïdie, pancreasenzymdeficiëntie, kanker). Procedures zoals echografie en röntgenfoto’s kunnen nodig zijn als onderdeel van deze work-up.
5. Slechte reactie op eenvoudige behandelingen zoals een flauw dieet en wormermedicatie om darmparasieten te behandelen
6. Goede reactie op ontstekingsremmende behandelingen

Hoe wordt IBD behandeld?

Zodra de diagnose is bevestigd door uw dierenarts (DVM), richt de behandeling voor ibd bij katten zich op het verminderen van de ontsteking van het spijsverteringskanaal.

Dit kan op twee manieren:

• Het voeden van een speciaal dieet dat minder snel een reactie uitlokt
• Medicatie gebruiken om het overactieve immuunsysteem te onderdrukken

Dieetaanpassingen kunnen een aanzienlijke impact hebben. Een maatregel zo eenvoudig als het voeden van een goed verteerbaar dieet kan voldoende zijn om milde gevallen van IBD op te lossen.

Dit kan helpen om ontstekingen te verminderen door de antigene stimulatie van de darmen te verminderen, veroorzaakt door de massa’s afbraakproducten die worden geproduceerd tijdens de complexe spijsverteringsprocessen die nodig zijn voor sommige voedingsmiddelen.

Wat is het beste voedsel voor katten met IBD?

Een goed verteerbaar dieet is het doel, om spijsverteringsafbraakproducten te minimaliseren die ontstekingen kunnen veroorzaken: dit betekent lage vetniveaus, redelijk hoge eiwitniveaus en verminderde koolhydraatniveaus.

Om technisch te worden, moet de verteerbaarheid van eiwitten groter zijn dan 87% (typische niveaus zijn 78-81%), de verteerbaarheid van koolhydraten moet groter zijn dan 90% (typische niveaus zijn 69-79%) en de verteerbaarheid van vet moet groter zijn dan 90% (typische niveaus zijn 77-85%).

Katten zijn obligate carnivoren, dus het is geen verrassing dat eiwitten afkomstig van vlees gemakkelijker voor hen te verteren zijn dan eiwitten afkomstig van planten.

Lees ook: Beste kattenvoer voor IBD

Bovendien is eiwit van hogere kwaliteit (bijv. kipfilet) gemakkelijker te verteren dan vleesbijproducten (bijv. slachtafval en vermalen kippenpoten). Enkelvoudige koolhydraten (bijv. rijst) zijn beter verteerbaar dan een mix van verschillende bronnen.

Welke ingrediënten moeten worden opgenomen in voedsel voor katten met IBD?

Naast het streven naar een beter verteerbaar dieet, moet idealiter een zogenaamd “nieuw dieet” worden gekozen: dit betekent dat het is gemaakt met ingrediënten die de kat nog nooit eerder heeft gegeten. In het bijzonder moet nieuw eiwit worden gebruikt in plaats van eiwitten die de kat eerder is tegengekomen.

De reden hiervoor is dat een kat alleen allergisch kan zijn voor een dieet dat ze eerder hebben ervaren. Rundvlees, zuivel en vis zijn de meest voorkomende ingrediënten waarvan bekend is dat ze voedselallergieën bij katten veroorzaken, dus deze moeten indien mogelijk worden vermeden.

Het is ook de moeite waard om een zorgvuldige voedingsgeschiedenis voor uw eigen kat te bekijken (wat hebben ze in het verleden precies gegeten?) om de meest waarschijnlijke ingrediënten te berekenen die uw kat eerder heeft gegeten en daarom welke ingrediënten in de toekomst moeten worden vermeden.

Typische “nieuwe” eiwitbronnen zijn kalkoen, eend, lam, konijn, hert en vis (soms bepaalde, ongewone soorten vis).

Het is de moeite waard om te overwegen om een commercieel gehydrolyseerd receptdieet te gebruiken: deze zijn voorverteerd tijdens het productieproces, en zodat de eiwitten zich in zulke korte ketens bevinden, met een lager molecuulgewicht, waardoor ze veel minder kans hebben om een allergische reactie te bevorderen.

Welke andere behandeling kan worden gegeven?

In milde gevallen kan dieetaanpassing voldoende zijn om tekenen van IBD op te lossen. Hoe vaak er echter andere medicatie nodig is: dit zijn medicijnen die alleen op recept verkrijgbaar zijn, dus uw dierenarts zal u begeleiden naar het beste antwoord voor uw kat.

Immunosuppressieve therapie

Als katten milde IBD hebben die niet reageert op dieettherapie, of als ze ernstigere tekenen van IBD hebben met problemen zoals lage eiwitniveaus in hun bloedresultaten, kan medicatie nodig zijn om hun overreactieve immuunsysteem te onderdrukken.

Er zijn een aantal drugs thop kan worden gebruikt en dit moet altijd worden gedaan onder nauwlettend toezicht van uw dierenarts:

• Corticosteroïden (bijv. prednison, prednisolon) zijn de meest voorkomende eerste keuze van dierenartsen. Prednisolon wordt meestal gestart met een dosis van 1-2 mg/kg tweemaal daags, of soms wordt een “gemiddelde dosis” van 5 mg per kat gegeven. De meeste patiënten reageren binnen 1 – 2 weken en na 2 – 4 weken wordt de dosis geleidelijk verlaagd tot een lagere onderhoudsdosis die elke tweede dag ongeveer 0,5-1 mg / kg PO kan zijn.
• Bij sommige patiënten was een langwerkende injecteerbare steroïde kan worden voorgesteld (bijvoorbeeld als een kat moeilijk te pillen is).
• Budesonide is een alternatieve therapie voor prednisolon die bij sommige patiënten minder bijwerkingen kunnen hebben, met doses tussen 0,5-1 mg per kat eenmaal daags.
• Andere immunosuppressieve medicijnen kan als alternatief worden beschouwd als de hierboven genoemde geneesmiddelen niet effectief zijn. Uw dierenarts zal u indien nodig advies geven over de details hiervan.

Ontstekingsremmende en andere voedingssupplementen

Uw dierenarts kan voedingssupplementen aanbevelen die een natuurlijk ontstekingsremmend effect kunnen hebben: omega 3 visolie is een voorbeeld.

Sommige katten met IBD hebben verlaagde niveaus van folaat en cobalamine, twee B-vitamines. Als bloedonderzoek aantoont dat deze lager zijn dan normaal, kan suppletie (door injectie of oraal, maar praat met uw dierenarts) helpen om de normale spijsvertering te bevorderen en kan het ook helpen om de eetlust van uw kat te stimuleren.

Het microbioom wijzigen

Er wordt aangenomen dat de microflora van het spijsverteringskanaal (het “microbioom”) een belangrijke rol speelt bij IBD bij katten.

• Een antibioticakuur (zoals metronidazol) kan worden aanbevolen door uw dierenarts. Antibiotica werken door bacteriën te doden en veranderen het microbioom in het proces. Metronidazol lijkt ook een apart ontstekingsremmend effect op het maagdarmkanaal te hebben.
• Prebiotica en probiotica kunnen worden voorgesteld door uw dierenarts. Deze dragen bij aan gezonde darmbacteriën in het maagdarmstelsel en kunnen helpen om de balans van het microbioom van het spijsverteringskanaal in een gezonde toestand te veranderen.
• Er is al vroeg onderzoek gedaan met behulp van fecale transplantatietherapie als een nieuw type behandeling, waarbij het microbioom van de kat met IBD opnieuw is veranderd.

Andere therapieën

Stamcelbehandeling wordt onderzocht als een mogelijke alternatieve manier om IBD te behandelen.

Prognose

De meeste gevallen van IBD bij katten reageren op een combinatie van behandelingen, zoals hierboven vermeld. Het kan tot drie maanden duren voordat gevallen volledig reageren en voortdurende onderhoudsbehandeling kan nodig zijn voor het leven van de kat.

Wat is er gebeurd met Eddy, de kat op de foto?

Toen de oorzaak van Eddy’s diarree eindelijk was vastgesteld, kon zijn verzorger hem op een paar verschillende diëten uitproberen om te zien wat het beste bij hem paste.

Ze vond een hoogwaardig koekjesdieet ontworpen voor katten met IBD, die hij graag leek te eten. Hij is nu twee jaar symptoomvrij.