Horner’s syndroom bij katten: oorzaken, symptomen, & behandeling

Beeldopname van een dierenarts die een onderzoek uitvoert naar de middenoorontsteking van een kat

Snel overzicht: Horner’s syndroom bij katten

Het syndroom van Horner bij katten beschrijft een combinatie van symptomen, het is geen ziekte op zich. Symptomen ontstaan door schade aan een deel van het autonome zenuwstelsel, het sympathische zenuwstelsel genoemd. Dit deel van het zenuwstelsel is verantwoordelijk voor veel functies in het lichaam, maar vooral voor het reageren op vecht- of vluchtsituaties. Schade aan deze zenuwen kan leiden tot symptomen die één kant van het gezicht beïnvloeden, wat we beschrijven als het syndroom van Horner.

Er zijn veel oorzaken van het Horner-syndroom bij katten, die we nu zullen bespreken.

Oorzaken van het syndroom van Horner bij katten

Het sympathische zenuwstelsel kan worden onderverdeeld in verschillende gebieden:

  • Centraal segment – de hersenstam en nek
  • Preganglionic Segment – de nek en het oor
  • Postganglionisch segment – van oor tot oog

Schade aan de nek, borst of hoofd kan daarom mogelijk een deel van het sympathische zenuwstelsel beschadigen en leiden tot het syndroom van Horner. Dit is de reden waarom er zo’n verscheidenheid aan mogelijke oorzaken is.

Hier zijn enkele veel voorkomende oorzaken van het Horner-syndroom bij katten:

  • Voertuig/auto-ongeluk: Aangereden worden door een auto veroorzaakt vaak stomp krachttrauma aan het hoofd of de borst. Dit leidt tot ontsteking of schade aan veel structuren.
  • Nektrauma: Bijtwonden in de nek zijn een veel voorkomende oorzaak van het syndroom van Horner bij katten, omdat ze ontstekingen en infecties rond vitale zenuwstructuren veroorzaken.
  • Infectie van het middenoor (otitis media): Oorontstekingen komen veel voor bij katten. Wanneer deze het middelste deel van het oor beïnvloeden, kunnen ze ontstekingen veroorzaken aan nabijgelegen zenuwen.
  • Tumor van de borst, nek of hersenen: Elke tumor waarbij deze gebieden betrokken zijn, of ze nu goedaardig of kwaadaardig zijn, kan compressie van zenuwen veroorzaken.
  • Ziekten van het oog: Oogaandoeningen die het oog zelf of achter het oog beïnvloeden (retrobulbair) kunnen ontstekingen veroorzaken aan de sympathische zenuwen rond het oog.
  • Tussenwervelschijfziekte: Een hernia of ‘uitgegleden’ schijf zal vaak zenuwcompressie en schade veroorzaken.
  • Bloedstolsel: Een bloedstolsel of embolie kan bloedschade in zenuwweefsel veroorzaken, wat resulteert in symptomen van het syndroom van Horner.

Symptomen van het syndroom van Horner bij katten

Foto van een dierenarts die het gezichtsvermogen van een kat beoordeelt

Veranderingen aan één kant van het gezicht en oog zijn de meest voorkomende tekenen van het syndroom van Horner.

De symptomen van dit syndroom verschijnen vaak aan slechts één kant van het hoofd, de kant met het beschadigde sympathische zenuwstelsel. Het komt zelden voor dat het beide kanten beïnvloedt. Het is de moeite waard om in gedachten te houden dat er andere verwondingen kunnen zijn als een stomp trauma of borstletsel wordt vermoed, afgezien van de tekenen van het syndroom van Horner.

De meest voorkomende symptomen van het syndroom van Horner bij katten zijn:

  • Vernauwde pupil (miosis)
  • Hangen van het bovenste ooglid (ptosis)
  • Verzonken uiterlijk voor het oog (enoftalmos)
  • Uitsteeksel of roodheid van het derde ooglid
  • Verhoogde warmte en kleur rond het hoofd en de oren van de aangedane zijde

Complicaties van het hebben van het syndroom van Horner

Katten kunnen het syndroom van Horner krijgen van verschillende aandoeningen. Soms is het enige dat merkbaar kan zijn de symptomen van hierboven beschreven. Sommige katten kunnen echter een ernstig trauma hebben opgelopen of een tumor hebben. Deze katten kunnen meerdere symptomen hebben, afgezien van het syndroom van Horner, zoals:

Dit is geen uitgebreide lijst, maar slechts enkele voorbeelden van complicaties die kunnen worden gezien bij katten met het syndroom van Horner.

Diagnose van het syndroom van Horner bij katten

Het syndroom van Horner zelf zal duidelijk zijn voor uw dierenarts uit de geschiedenis en klinische symptomen. Zoals we echter weten, is dit slechts een syndroom en geen ziekte zelf. Er zijn veel oorzaken van het syndroom van Horner, dus uw dierenarts zal een grondig klinisch onderzoek van uw kat moeten doen.

Dit kan een neurologisch onderzoek en een otoscopisch onderzoek (onderzoek van de oren) omvatten. Uw dierenarts zal het syndroom van Horner onderscheiden van andere aandoeningen die vergelijkbare symptomen veroorzaken, zoals het Key-Gaskell-syndroom en andere neurologische aandoeningen.

Een fenylefrine oogdruppel kan worden gebruikt op het aangedane oog om pupilverwijding te veroorzaken. Dit kan uw dierenarts helpen om te bepalen welk segment van de zenuw beschadigd is. Voor katten die andere symptomen of verwondingen hebben, kan uw dierenarts verder onderzoek doen. Zij kunnen Voer bloed- en urinetests uit, samen met röntgenfoto’s en echografie. In gevallen waarin ernstig hersentrauma of tumoren worden vermoed, kan een CT of MRI worden uitgevoerd.

Behandelingen voor het syndroom van Horner bij katten

Het syndroom van Horner zelf is niet schadelijk en zenuwbeschadiging zou na verloop van tijd moeten verdwijnen – hoewel dit enkele maanden kan duren. Dierenartsen zullen vaak bevochtigende oogdruppels voorschrijven aan aangetaste katten. Dit komt omdat deze patiënten vaak niet in staat zijn om goed te knipperen in het aangedane oog, wat hen vatbaar kan maken voor oogzweren. Oogdruppels helpen om dit te voorkomen.

Het is echter de onderliggende oorzaak van het Horner-syndroom die het meest zorgwekkend is en de behandeling zal hiervan afhangen.

Voor milde verwondingen of beten kan uw dierenarts breedspectrumantibiotica, ontstekingsremmers en rust voorschrijven. Infecties zoals middenoorinfecties kunnen sedatie of anesthesie vereisen om het oor goed te onderzoeken en zullen waarschijnlijk ook antibiotica en ontstekingsremmers vereisen. Het is belangrijk om nooit zelf te proberen een geïnfecteerd oor schoon te maken, omdat dit verdere schade kan veroorzaken als het trommelvlies is gescheurd.

Verwondingen door auto-ongelukken kunnen variëren van mild tot zeer ernstig en in veel gevallen is ziekenhuisopname vereist. Uw kat kan pijnverlichting, antibiotica en intraveneuze vloeistoffen nodig hebben en in sommige gevallen kan zelfs een operatie nodig zijn (bijv. gebroken ledemaat). Chirurgie kan ook nodig zijn op operabele tumoren gevonden in de borst, nek of hersenen. Voor bloedstolsels kan uw dierenarts antistollingsmedicatie voorschrijven.

Tips voor kattenverzorging

Afbeelding van mannelijke handen die zachtjes een huiskat aaien

Katten met het syndroom van Horner kunnen wat hulp nodig hebben bij het navigeren door hun omgeving, eten en drinken.

Het syndroom van Horner zal meestal vanzelf verdwijnen, vooral als de onderliggende oorzaak wordt behandeld. Er zijn enkele dingen die u thuis kunt doen om voor uw kat te zorgen wanneer deze dit syndroom heeft.

Houd je aan hun medicatieschema

Geef ze hun medicatie als instructie en mis geen doses. Dit omvat waarschijnlijk regelmatige oogdruppels om hun ogen gesmeerd te houden en oogzweren te voorkomen.

Eenvoudigere toegang tot bronnen

Katten die het syndroom van Horner hebben, kunnen het moeilijker vinden om toegang te krijgen tot voedsel, water en hun kattenbak. Help ze om toegang te krijgen tot hun voedsel- en waterbakken als dat nodig is of verplaats ze indien nodig. Ze kunnen extra lekker voedsel nodig hebben als ze onlangs zijn geopereerd of ernstige verwondingen hebben opgelopen.

Houd ze binnen als dat nodig is

Het kan nodig zijn om uw kat binnen te houden terwijl hij herstelt, om ervoor te zorgen dat hij veilig is en in al zijn behoeften voorziet. Dit is vooral het geval als uw kat botbreuken heeft of herstellende is van een operatie.

Preventie van het syndroom van Horner bij katten

Het syndroom van Horner wordt veroorzaakt door veel verschillende dingen. Veel van deze aandoeningen kunnen niet worden voorkomen, maar er zijn enkele risicofactoren. Katten die naar buiten gaan, lopen een hoger risico op trauma (zoals auto-ongelukken) en letsel (zoals kattenbeten). Over het algemeen hebben oudere katten meer kans om tumoren te krijgen.

Houd uw kat in goede gezondheid door een compleet kattendieet te voeren en een gezond gewicht te behouden. Zorg ervoor dat ze hun hele leven regelmatig veterinaire zorg krijgen, wat zal helpen om de omstandigheden vroeg op te pikken.

Veelgestelde vragen

Wat is de meest voorkomende oorzaak van het syndroom van Horner bij katten?

Trauma aan het hoofd of de nek zijn veel voorkomende oorzaken van het syndroom van Horner bij katten. De meest voorkomende oorzaak van trauma is een auto/verkeersongeval.

Hoe behandel je het syndroom van Horner bij katten?

De behandeling van het syndroom van Horner bij katten hangt af van de onderliggende oorzaak. De meeste katten hebben oogdruppels nodig om schade aan het oog te voorkomen. In sommige gevallen zijn ontstekingsremmers of antibiotica nodig (bijvoorbeeld voor een kattenbeet), terwijl andere een operatie nodig hebben (bijvoorbeeld een tumor).

Wat zijn de 3 klassieke tekenen van het syndroom van Horner?

Klassieke tekenen van het syndroom van Horner zijn onder meer; vernauwing van de pupil, hangend bovenooglid en verzonken uiterlijk van het oog. U kunt ook een verzakking van het derde ooglid zien.

Is het syndroom van Horner bij katten fataal?

Nee, het syndroom van Horner zelf is niet dodelijk, maar de onderliggende oorzaken kunnen dat wel zijn. Ernstig trauma aan de hersenen of nek is potentieel fataal en er moet een dringende veterinaire behandeling worden gezocht.