Dystocie bij katten (moeilijke geboorte)

Het doel van dit artikel is om duidelijke, gemakkelijk te begrijpen informatie te geven over wat er gebeurt als een kat lijdt aan dystocie (moeite met het baren van kittens). Dystocie bij katten komt vaak voor en kan levensbedreigend zijn als het niet goed wordt behandeld. Lees verder voor meer informatie.

Snel overzicht: Dystocie bij katten (moeilijke geboorte)

Urgentie: Dystocie is een zeer urgente situatie en er moet onmiddellijk een spoeddierenarts worden gevonden om hierbij te helpen.

Huismiddeltjes: Er zijn geen effectieve huismiddeltjes. Professionele hulp is het enige antwoord.

Behandelingsopties: Zelden kan handmatige hulp met veel smering helpen, maar vaker is medicatie nodig (zoals oxytocine en/of calcium) en in meer dan de helft van de gevallen is een operatie nodig (een keizersnede).

Diagnose: Als een kat langer dan een uur spant zonder vooruitgang, als het kittenproces na 24 uur niet is voltooid, als een kitten na 15 minuten zonder vooruitgang uitsteekt, als er na 15 minuten een groene afscheiding is zonder vooruitgang, dan is dystocie aanwezig.

Veel voorkomende symptomen: Inspannen om een kitten te passeren zonder vooruitgang, een deel van een kitten dat langer dan 15 minuten uit de vulva steekt, een groene afscheiding en een kat die eruitziet alsof ze kittens heeft, maar er gebeurt 24 uur lang niets.

Gediagnosticeerd bij katten:Zelden

Wat is dystocie bij katten?

Dystocie is de term die een moeilijke bevalling beschrijft. De term is afgeleid van de Griekse woorden “dys”, voor “moeilijkheid” en “tokos”, wat bevalling betekent. Dit is een verloskundig noodgeval dat dringend veterinaire aandacht nodig heeft om het leven van de kat en haar kittens te redden.

Lees ook: Kattenbevalling: wat je moet weten?

Hoe vaak komt dystocie voor?

Dystocie is zeldzaam bij katten. De overgrote meerderheid (94 – 97%) van de kattenzwangerschappen en bevallingen is volkomen normaal, waarbij dystocie in 3 – 6% van de gevallen voorkomt.

Het is duidelijk dat het helemaal geen risico is voor gesteriliseerde vrouwelijke katten. En natuurlijk is het geen probleem voor niet-zwangere vrouwelijke katten. De meeste zwangere katten bevallen op natuurlijke wijze, zonder dat er ingegrepen hoeft te worden.

Maar wanneer een kat moeite heeft met het passeren van kittens, is dit een dringende noodsituatie. Iedereen die voor een zwangere kat zorgt, moet meer te weten komen over dit potentiële probleem, en het is nuttig voor anderen om dit te weten als onderdeel van de algemene kennis van de gezondheid van huisdieren.

Dystocie kan alle huiskatten treffen, maar komt vaker voor bij rasrassen zoals Siamese, Perzische, Britse korthaar en Cornish Rex-katten. Dit komt deels omdat ze meer kans hebben om te worden gehouden voor de fokkerij. Dystocie komt ook vaker voor bij zwaarlijvige katten en bij oudere katten.

Lees ook: Een zwangere kat koesteren: wat je moet weten?

Hoe krijgen katten dystocia?

Wanneer zwangere koninginnen het geboorteproces ondergaan (ook bekend als bevalling), spannen ze zich in om pasgeboren kittens uit de baarmoeder, via de vulva, naar de buitenwereld te duwen. Als dit proces om welke reden dan ook niet soepel en snel verloopt, wordt dit geclassificeerd als dystocie.

De oorzaken van dystocie worden meestal veroorzaakt door maternale factoren (d.w.z. problemen veroorzaakt door de moederkat) en worden veel minder vaak veroorzaakt door foetale factoren (d.w.z. iets dat te maken heeft met de kittens).

Maternale factoren omvatten baarmoederinertie (de baarmoeder trekt niet normaal samen), vernauwd geboortekanaal (hetzij als een natuurlijk anatomisch kenmerk, of na een ongeval zoals een gebroken bekken), een geblokkeerd geboortekanaal (bijv. Een tumor, abces of andere zwellingen), stress (vooral bij nieuwe moeders), obesitas en elke andere algemene ziekte die de kat in het algemeen onwel maakt.

Baarmoederinertie kan om verschillende redenen optreden, waaronder uitputting als er een groot nest is, onvoldoende stimulatie van de baarmoeder als er een klein nest is, stress en lage calciumspiegels in het bloed. Andere redenen zijn ook mogelijk.

Foetale factoren zijn onder meer te grote kittens, aangeboren afwijkingen van kittens (zodat ze mogelijk niet zo gestroomlijnd zijn als normaal) en slechte presentatie (bijv. kittens die in andere posities dan de nor uitkomenmal, gestroomlijnd, kop- of staart-eerst).

Lees ook: Hoe een kitten te socialiseren: 6 door de dierenarts goedgekeurde stappen

Wat zijn de normale stadia van bevallen bij katten?

Er zijn drie stadia van bevalling bij katten en het is belangrijk om een kat die bevalt zeer nauwlettend te volgen, zodat u zich bewust bent van de fase die met uw kat gebeurt. Deze fasen zijn als volgt:

• De eerste fase duurt ongeveer 4 – 24 uur. De veranderingen in dit stadium zijn niet direct waarneembaar, omdat ze intern plaatsvinden: de baarmoederhals (opening naar de baarmoeder) verwijdt, de baarmoeder begint samen te trekken en de kat begint veranderingen in zijn gedrag te vertonen. Dit omvat miauwen, angst, rusteloosheid, nestelen en naar een rustig gebied gaan waar ze alleen kunnen zijn. Als de rectale temperatuur van de kat in dit stadium wordt genomen, zal deze lager blijken te zijn dan normaal.
• De tweede fase is de daadwerkelijke levering van de kittens in de wereld. Een duidelijke vaginale afscheiding is waarneembaar, samen met buikcontracties en de kat spant zich zichtbaar in om de kittens te passeren. Het eerste kitten wordt meestal binnen 60 minuten na het begin van deze inspanning gepasseerd en daarna wordt elk volgend kitten meestal binnen 30 – 60 minuten gepasseerd. De meeste koninginnen hebben het kitten binnen zes uur voltooid.
• De derde fase is het passeren van de placenta, nageboorte en andere vliezen, na de kittens. Dit gebeurt meestal binnen een kwartier nadat elk kitten is gepasseerd. Elk kitten heeft zijn eigen placenta, die door de navelstreng aan het kitten is bevestigd, en de moederkat scheidt deze normaal gesproken door door de navelstreng te knabbelen.

Vaak zal een kat herhaaldelijk van fase twee naar stadium drie gaan, omdat elk kitten wordt gepasseerd, gevolgd door de vliezen en andere weefsels die verband houden met dat kitten.

Na de derde fase is de kittening voltooid en zal de kat stoppen met persen en zich settelen om haar pasgeboren kittens te voeden.

Lees ook: Feline Genitalia Guide: wat u moet weten

Wat zijn de tekenen van dystocie?

De meest voorkomende vuistregel is dat als een kat zich meer dan zestig minuten in de tweede fase van de bevalling bevindt (zich inspannen om een kitten te passeren) zonder vooruitgang, ze lijden aan dystocie. Dit betekent dat ze dringend naar de dierenarts moeten worden gebracht.

Dystocie wordt vaak uitgebreider gedefinieerd om een aantal andere mogelijke scenario’s te omvatten wanneer dringende interventie nodig is, als volgt:

1. Een langdurige zwangerschap: wanneer kittening niet gebeurt zoals verwacht op het normale tijdstip aan het einde van de draagtijd. Dit is bijna altijd tussen de 52 en 74 dagen (het gemiddelde is 65 – 66 dagen) vanaf de laatste dag dat ze gedekt zijn. Dus als een kat na 74 dagen geen kittens heeft geproduceerd, kan dit worden gedefinieerd als dystocie.
2. Een verlengd interval tussen de geboorte van kittens (meer dan 4 – 6 uur), zelfs als de kat niet actief aan het persen is.
3. De tweede fase van de bevalling duurt meer dan 24 uur (d.w.z. het hele proces is niet volledig voltooid na een volledige dag).
4. Een deel van een kitten (of een zichtbaar foetaal membraan) steekt meer dan 15 minuten uit de vagina zonder vooruitgang, ondanks dat de kat zich inspant.
5. De aanwezigheid van een groene afscheiding zonder dat een kitten binnen 15 minuten wordt gepasseerd.

Lees ook: Houden katten van seks of paring?

Diagnose van dystocie

De tekenen van dystocie zijn zo duidelijk dat een onmiddellijke visuele brede diagnose gemakkelijk te stellen is. U hoeft de kat alleen maar zo snel mogelijk naar de dierenarts te brengen. Zij nemen het over en doen er alles aan om voor uw kat en haar kittens te zorgen.

Uw dierenarts kan de volgende acties ondernemen.

1. Gedetailleerde geschiedenis nemen

Zoals in elk veterinair geval, zal uw dierenarts elk aspect van het leven en de gezondheidszorg van uw kat bespreken. Dit omvat het stellen van vragen over de voortplantingsgeschiedenis van de kat (wanneer de kat in het seizoen was, wanneer de paring plaatsvond, enz.), En recente gewoonten (eten, drinken, plassen en uitwerpselen, enz.).

Ze zullen je ook vragen om precieze details over wat je hebt nOticed gebeurt met uw kat in de afgelopen 12 – 24 uur. Heb je bijvoorbeeld een gedragsverandering opgemerkt, zie je een vaginale afscheiding, was de kat aan het persen, etc.

2. Lichamelijk onderzoek

Uw dierenarts zal uw kat zorgvuldig controleren. Ze zullen een verloskundig onderzoek uitvoeren en tegelijkertijd de algemene gezondheid van uw kat controleren. Vaak is dit lichamelijk onderzoek voldoende om de dierenarts voldoende informatie te geven om direct tot een plan van aanpak te komen.  Soms moet een meer gedetailleerde work-up worden uitgevoerd.

3. Routine bloedonderzoek

Uw dierenarts kan bloedonderzoek voorstellen. Deze omvatten het gebruikelijke panel van diagnostische tests, zoals hematologie (bloedbeeld) en biochemische profielen. Deze tests bevestigen dat er geen ander onderliggend probleem is dat kan bijdragen aan de dystocie.

4. Diagnostische beeldvorming

Röntgenfoto’s kunnen worden gemaakt en een echografisch onderzoek kan worden uitgevoerd. Deze zullen meer precieze details vaststellen over wat er aan de hand is (bijv. aantal of positie van kittens, vernauwd bekkenkanaal en andere afwijkingen in de buik).

5. Gespecialiseerde bloedonderzoeken

In zeldzame gevallen kan een progesterontest worden uitgevoerd. Als er vragen zijn over het stadium van de zwangerschap, kan dit nodig zijn (bijvoorbeeld bij een kat die de normale duur van de zwangerschap heeft overschreden).

Lees ook: Kat loops (oestruscycli): tekenen, symptomen en zorg

Behandeling van dystocie

Er zijn drie mogelijke manieren van handelen wanneer een kat lijdt aan dystocie.

Handmatige verwijdering van de kittens

In eenvoudige gevallen kan het mogelijk zijn om verkeerd geplaatste kittens handmatig in een meer gestroomlijnde positie te manipuleren. Met veel smering kunnen de kittens mogelijk fysiek uit de kat worden getrokken. In de praktijk is dit zelden het geval.

Lees ook: Hoe u kunt voorkomen dat uw kat springt na een operatie

Medische interventie

In sommige gevallen kan een kat last hebben van een laag calciumgehalte in het bloed. Dit draagt bij aan een slechte contractiliteit van de baarmoederspieren. Intraveneuze infusie van calcium wordt aanbevolen om dit te behandelen, en soms is dit voldoende om het probleem op te lossen.

In andere gevallen wordt een injectie van een hormoon genaamd oxytocine aanbevolen. Dit is een natuurlijk hormoon dat door het lichaam van de kat wordt geproduceerd als reactie op de kittens die het vaginale kanaal uitrekken en door hen de tepels van de moeder te zuigen.

Oxytocine induceert sterkere samentrekkingen van de baarmoeder. Als de dierenarts oordeelt dat dit nuttig zal zijn, zullen ze een subcutane of intramusculaire injectie van oxytocine geven. Dit moet met zorg worden gebruikt. Als oxytocine wordt gegeven aan een kat die dystocie heeft vanwege een obstructie in het geboortekanaal, bestaat het risico op scheuring van de baarmoeder.

Lees ook: Hebben mannelijke katten tepels?

Chirurgische ingreep

Een chirurgische ingreep om de kittens uit de baarmoeder te verwijderen (een keizersnede) is noodzakelijk bij 50 – 60% van de katten met dystocie. De kat wordt verdoofd en er wordt een chirurgische incisie gemaakt in de middellijn van de onderkant van de buik. De baarmoeder kan dan operatief worden geopend en de kittens kunnen direct worden verwijderd.

Vaak wordt de kat tegelijkertijd gesteriliseerd (een ovariohysterectomie), maar als ze een fokteef is, zal de eigenaar deze optie vooraf met de dierenarts bespreken. De chirurgische wond wordt dan gesloten en de kat mag weer bij bewustzijn komen.

Hechtingen worden na deze procedure geplaatst. Het kan nodig zijn om ze ongeveer tien dagen na de operatie te verwijderen.

Lees ook: Pyometra bij katten: oorzaken, symptomen en diagnose

Aanvullende behandeling

In alle gevallen van dystocie is aanvullende behandeling, inclusief pijnverlichting en intraveneuze vloeistoftherapie voor shock, waarschijnlijk noodzakelijk. Zorgvuldige verpleging, management en observatie zijn belangrijk. Dit omvat ervoor zorgen dat kittens normaal worden geaccepteerd en gevoed, en dat de moederkat normaal urineert en poept. Een warmwaterkruik helpt ervoor te zorgen dat de moeder en kittens warm genoeg zijn. Regelmatige controle van de lichaamstemperatuur van de moederkat is belangrijk.

Zorgvuldige monitoring is noodzakelijk. Het controleren op de tekenen van metritis (een baarmoederinfectie) en het controleren van de borstklieren om ervoor te zorgen dat er een overvloedige melkproductie is, is belangrijk. Borstvoeding (de productie van melk) is van cruciaal belang voor pasgeboren kittens.

Lees ook: De complete gids voor flesvoeding kittens

Prognose voor katten met dystocie

De meeste katten herstellen goed na behandeling van dystocie. De sleutel tot goede resultaten is het zo snel mogelijk verkrijgen van een behandeling. Het risico op complicaties en mogelijke sterfgevallen is hoger als dystocie langdurig is.

Als de reden voor de dystocie maternale factoren waren (zoals een vernauwd bekkenkanaal), dan is het zeer waarschijnlijk dat hetzelfde probleem zal terugkeren als ze opnieuw zwanger wordt. Dit is de reden waarom sterilisatie wordt aanbevolen op hetzelfde moment dat een keizersnede wordt uitgevoerd.

Dystocie houdt een ernstig risico in voor het leven van de kittens, met sterftecijfers die aanzienlijk variëren. Nogmaals, snelle aandacht optimaliseert de kansen dat kittens overleven, en ijverige nazorg is ook erg belangrijk.

Preventie van dystocie

De beste manier om dystocie te voorkomen is om vrouwelijke katten te steriliseren voordat ze zwanger worden.

Lees ook: Hoeveel kost het om een kat te steriliseren of te castreren?

Laatste gedachten

Dystocie is een van de risico’s voor een kat die kittens gaat krijgen. Alle eigenaren van zwangere katten moeten zich bewust zijn van dit risico. Maak uzelf vertrouwd met de stappen om dit ernstige probleem op te lossen.

Lees ook: Waarom schreeuwen katten bij het paren?