Vloeistoftherapie voor katten

Dit artikel is bedoeld om de details van vloeistoftherapie voor katten uit te leggen. Vloeistoftherapie is een veel voorkomende vorm van behandeling die om veel verschillende redenen aan katten wordt gegeven. Dit artikel zal de belangrijkste aspecten van vloeistoftherapie samenvatten op een manier die gemakkelijk te begrijpen is voor kattenverzorgers.

Wat is vloeistoftherapie voor katten?

Vloeistoftherapie betekent over het algemeen het toedienen van steriele vloeistoffen aan katten, door middel van injectie met behulp van een hypodermische naald. Deze vloeistoffen zijn nodig voor katten die om verschillende redenen onwel zijn, hieronder vermeld. Vloeistoftherapie is een van de belangrijkste en meest effectieve manieren waarop diergeneeskunde katten met bepaalde problemen kan behandelen.

Hoe wordt vloeistoftherapie gegeven aan katten?

Er zijn vier manieren waarop vloeistoftherapie kan worden toegediend.

1. Intraveneuze vloeistoftherapie

Dit moet worden opgezet door een dierenarts en het is de meest snelle, effectieve en directe manier om vloeistoftherapie toe te dienen. Het geven van vloeistoffen is een belangrijk onderdeel van kritieke zorg in situaties waarin katten ernstig ziek zijn.

Vasculaire toegang is nodig, d.w.z. een manier om rechtstreeks in de bloedbaan te injecteren, daarom wordt dit alleen uitgevoerd door veterinaire professionals. Een intraveneuze canule (of “iv catheter”) wordt ingebracht, meestal in de cefalocale ader (in het voorbeen), of in de sapheneuze ader (in het achterbeen) of af en toe in de halsader (in de nek).

De katheter is beveiligd (meestal met verbanden) en verbonden met plastic leidingen die zijn gekoppeld aan een plastic zak met de steriele vloeistoffen (d.w.z. ze zijn vrij van alle infectieuze agentia zoals bacteriën, virussen of schimmels).

De vloeistoffen kunnen met behulp van de zwaartekracht in de ader lopen, maar meestal worden de plastic leidingen door een door elektriciteit aangedreven vloeistofpomp geleid waarmee een nauwkeurige meting van de hoeveelheid en snelheid van vloeistoffen kan worden berekend en gegeven.

De vloeistoffen worden rechtstreeks in de ader van de kat geïnjecteerd, onmiddellijk in de bloedbaan en van daaruit in de interstitiële vloeistof, het vocht van levend weefsel, rondom het hele lichaam.

2. Sub-cutane vloeistoftherapie

De steriele vloeistoffen kunnen direct onder de huid van de kat worden geïnjecteerd; de gebruikelijke injectieplaats is de achterkant van de nek van de kat. De huid is hier los, rond het nekvel van de kat, en katten vinden het over het algemeen niet erg om injecties in dit gebied te geven.

Sub-cutane vloeistoffen zijn langzamer om de bloedbaan en vervolgens de interstitiële vloeistof te bereiken in vergelijking met intraveneuze vloeistoffen, omdat de vloeistoffen uit het gebied onder de huid in de bloedbaan moeten worden opgenomen, en dit kan enkele uren duren. Bovendien, als een kat uitgedroogd is, is de bloedtoevoer naar onderhuidse gebieden slecht en kan de opname van de vloeistoffen nog langer duren.

Sub-cutane vloeistoftherapie kan worden gebruikt door dierenartsen in situaties waarin ze geen toegang hebben tot de ader van het dier (bijv. een fractious dier) en het wordt vaak gebruikt als onderdeel van thuisgebaseerde vloeistoftherapie door eigenaren die hun eigen katten behandelen (bijvoorbeeld voor chronisch nierfalen). Hetzelfde type plastic zak en plastic buis wordt gebruikt, en dit is verbonden met de hypodermische naald die in de achterkant van de nek van de kat wordt geïnjecteerd.

De vloeistof druppelt door de naald in het onderhuidse gebied door de zwaartekracht. Als alternatief kan de vloeistof uit de plastic zak in een grote spuit worden getrokken en vervolgens rechtstreeks in het onderhuidse gebied worden geïnjecteerd.

3. Intra-Osseus vloeistoftherapie

Steriele vloeistoffen kunnen ook direct in het midden van de botten van een kat worden geïnjecteerd, in de mergholte, waar het snel in de bloedsomloop wordt opgenomen. Dit is bijna net zo effectief als intraveneuze toediening en het wordt meestal gebruikt voor kleine dieren waar het onmogelijk is om intraveneuze toegang in te stellen.

Een speciaal type naald moet worden gebruikt om in het intra-osseusgebied te injecteren en vervolgens kan de vloeistof worden toegediend door injectie uit een spuit of uit de zak worden gedruppeld.

4. In theorie kan vloeistoftherapie ook oraal worden gegeven

(Bijv. elektrolytoplossingen die oraal aan katten worden gegeven bij het herstellen van spijsverteringsstoornissen), maar dit is meestal niet opgenomen in de algemene term “vloeistoftherapie”.

Gebruik van vloeistoftherapie voor katten

Vloeistoftherapie wordt gebruikt bij katten in elke situatie waarin een kat extra vocht nodig heeft. De meest voorkomende aandoeningen die vloeistoftherapie vereisen, zijn:

1. Uitdroging (met veel mogelijke redenen hiervoor, waarvan sommige hieronder worden vermeld)
2. Chronisch nierfalen (chronic nierziekte)
3. Vergiftiging
4. Gastro-intestinale aandoeningen
5. Instorting door vele mogelijke oorzaken
6. Hypovolemische shock door vele mogelijke oorzaken
7. Hitteberoerte
8. Chirurgie – tijdens en na de anesthesie
9. Metabole crises, zoals hypoglykemie of diabetes mellitus
10. Reanimatie bv. na instorting

Hoe vaak komt vloeistoftherapie voor?

Vloeistoftherapie is zeer vaak, die om uiteenlopende redenen dagelijks in veterinaire ziekenhuizen worden uitgevoerd. Thuisgebaseerde vloeistoftherapie wordt steeds vaker uitgevoerd als aanvulling op de behandeling van chronische nierziekte.

Hoe besluiten dierenartsen dat vloeistoftherapie bij katten nodig is?

Uw DVM-dierenarts zal een besluitvormingsproces doorlopen om te bepalen of een kat vloeistoftherapie nodig heeft.

1. Gedetailleerde geschiedenis

Wanneer u met uw kat naar de dierenarts gaat, de dierenarts zal elk aspect van het leven en de gezondheidszorg van uw kat bespreken, het verkrijgen van een volledige achtergrond van het huidige probleem van uw kat.

Dit omvat vragen die betrekking hebben op de vochtbalans van uw kat, zoals hoeveel uw kat drinkt, en eventuele tekenen die kunnen leiden tot vochtverlies (zoals braken of diarree), evenals het patroon van urineproductie.

2. Lichamelijk onderzoek

Uw dierenarts zal controleer uw kat zorgvuldig en let op fysieke tekenen van ziekte, en bijzondere aandacht besteden aan de hydratatiestatus van uw kat.

Als een kat ernstig uitgedroogd is (meer dan 10%), zal de huid “tenten” wanneer een huidplooi voorzichtig wordt geknepen (d.w.z. de huid blijft in een tentachtige positie in plaats van onmiddellijk af te vlakken, zoals zou moeten doen bij een normaal gehydrateerde kat). De hartslag wordt gecontroleerd.

De slijmvliezen (bijv. het tandvlees) worden beoordeeld; deze zijn droog en plakkerig bij een uitgedroogde kat, als gevolg van verminderde perfusie met bloed. De capillaire navultijd wordt beoordeeld: dit geeft informatie over de bloedtoevoer naar het tandvlees.

Het lichaamsgewicht van uw kat wordt geregistreerd, omdat dit een belangrijk onderdeel is van de berekeningen die moeten worden uitgevoerd bij het berekenen van hoeveel vocht moet worden gegeven.

Al deze kenmerken worden herhaaldelijk beoordeeld door een clinicus wanneer een kat in een dierenziekenhuis intraveneuze vloeistoffen krijgt.

3. Routinematig bloedonderzoek

Het is waarschijnlijk dat uw dierenarts ook bloedonderzoek kan uitvoeren, waaronder hematologie (bloedbeeld, meting van rode bloedcellen en andere aspecten) en biochemie profielen, om meer te weten te komen over het innerlijke metabolisme van uw kat.

Dit omvat vaak een verpakt celvolume (PCV), wat een nuttige manier is om de hydratatietoestand van een kat uit te werken. Het wordt vaak gebruikt om het volume vloeistof te berekenen dat nodig is om een kat te rehydrateren. Dit wordt beoordeeld met het totale eiwit in het bloed en het albuminegehalte, als een manier om de nodige berekeningen te maken.

De bloedkalium kan worden gemeten; in sommige gevallen is kaliumsuppletie een belangrijk onderdeel van vloeistoftherapie als de kaliumspiegels in het bloed van een kat te laag zijn. Andere elektrolyten kunnen ook worden gemeten en de zuur-base balans kan worden beoordeeld.

Al deze informatie is nuttig bij het berekenen van welk type vloeistof moet worden toegediend, in welk tempo en hoeveel.

4. Andere tests

Uw dierenarts kan de bloeddruk van uw kat meten. Een kat met een lage bloeddruk (hypotensie) heeft een andere hoeveelheid vocht nodig dan een kat met een normale bloeddruk.

Welk type vloeistof wordt gebruikt in vloeistoftherapie voor katten?

Er zijn verschillende soorten steriele vloeistoffen die worden gebruikt voor vloeistoftherapie. Ze worden allemaal geleverd in plastic containers: meestal in verzegelde plastic zakken, met 500 ml of 1000 ml vloeistof. Soms komen ze in plaats daarvan in zachte plastic flessen.

De zakken bevinden zich meestal in een buitenste plastic zak die moet worden geopend om toegang te krijgen tot de hoofdzak met vloeistoffen. Dit wordt handmatig opengescheurd, zoals het verwijderen van de buitenverpakking van een boodschappenartikel. Dit is om de zak met vloeistoffen steriel en beschermd te houden tijdens het transport.

De tassen hebben verschillende ingangspunten aan de basis, zoals kleine uitstekende tepels. Er zijn twee belangrijke toegangspunten.

• Een bredere opening die wordt doorboord door de donatieset (de buis om de vloeistof naar het dier te brengen)
• Een smallere opening met een flexibel plastic/rubberen membraan dat kan worden gebruikt om drugs en andere stoffen in de zak met steriele vloeistoffen te injecteren

De zak met vloeistoffen heeft letters aan de zijkant die beschrijven wat voor soort vloeistoffen er in de zak zitten: dit is als het etiket op een boodschappenartikel, met een beschrijving en vaak een lijst met ingrediënten.

De belangrijkste vloeistoffen staan bekend als kristalloïde vloeistoffen, wat een waterige oplossing van minerale zouten en andere kleine, in water oplosbare moleculen betekent.

De verschillende soorten omvatten:

1. Normale zoutoplossing: dit is de meest gebruikte intraveneuze vloeistof. Het is een isotone kristalloïde oplossing, die 0,9% natriumchloride bevat, wat het equivalent is van bloed zonder cellen of eiwitten. Dit bevat alleen elektrolyten en vloeistof. Dit wordt gebruikt voor eenvoudige vervanging van standaardvloeistof in situaties waarin een dier zonder andere problemen kan worden uitgedroogd.
2. Hypertone zoutoplossing: dit is meer geconcentreerd en bevat bijvoorbeeld 3% natriumchloride. Dit wordt gebruikt in specifieke klinische situaties, bijvoorbeeld wanneer vloeistof uit de interstitiële ruimtes in de circulatie moet worden getrokken (zoals oedeem van de hersenen)
3. Een gebalanceerde elektrolytoplossing bekend als ‘Lactated Ringer’s solution’ of ‘Hartmann’s’ solution. Dit bevat een combinatie van elektrolyten die zijn ontworpen om enkele van de metabole veranderingen tegen te gaan die worden waargenomen bij katten die lijden aan problemen zoals braken, bepaalde ziekten, enz.
4. Dextrose of glucose is soms opgenomen in vloeistoffen, voor situaties waarin een kat lage bloedsuikers kan hebben.
5. Synthetische colloïden zijn vloeistoffen voor intraveneus gebruik en het zijn grote moleculen, die de tijd verlengen dat de vloeistoffen in de bloedbaan blijven. Deze moleculen zijn meestal albumine, een plasma-eiwit of synthetisch gemodificeerde suikers of collageen. De meest gebruikte synthetische colloïde oplossingen zijn hydroxyethylzetmeel (HES) en gelatine. Deze worden gebruikt om de vloeistof in de bloedbaan uit te breiden voor katten die in bepaalde situaties vocht uit de intravasculaire ruimte hebben verloren.
6. Volbloed wordt soms gebruikt als een vorm van vloeistoftherapie in bepaalde kritieke situaties waarin een kat volbloed heeft verloren: dit staat bekend als een bloedtransfusie.

Hoe geven dierenartsen vloeistoftherapie in veterinaire ziekenhuizen?

Ten eerste wordt de benodigde hoeveelheid vloeistof berekend door uw veterinaire professionals, en dit is gebaseerd op een aantal verschillende factoren:

• De ziekte of situatie (zie hierboven)
• De aanwezigheid van hypovolemie (verminderd bloedvolume, bijvoorbeeld na een episode van bloeding)
• De mate van uitdroging
• Voortdurend vochtverlies, bijvoorbeeld als een kat bloedt, overgeeft of diarree heeft
• Urineproductie wordt ook in aanmerking genomen

De dierenarts berekent twee belangrijke hoeveelheden vloeistof.

1. Ten eerste moet de initiële bolus van vloeistof worden gegeven om het vochttekort van de kat te corrigeren: dit is een relatief groot volume dat sneller wordt gegeven.
2. Ten tweede, het volume dat nodig is om te voorzien in onderhoudsvloeistoffen, gebaseerd op het normale verlies van vloeistoffen en de behoefte aan vervangende vloeistoffen voor een kat.

Het is belangrijk om de juiste hoeveelheid vloeistof te geven: als er te veel vocht wordt gegeven, is er naarmate de tijd vordert een ernstig risico op gevaarlijke vloeistofoverbelasting, waarbij vloeistof uit de bloedbaan in de longen lekt, wat leidt tot longoedeem, wat een levensbedreigende complicatie is.

Hoe geef je thuisvloeistoftherapie aan een kat?

Uw dierenarts zal u duidelijk advies geven over hoe u dit moet doen, en de volgende informatie is een algemene gids.

Welke vloeistoffen worden gebruikt voor thuisvloeistoftherapie?

U kunt de speciale zak met vloeistoffen die uw dierenarts u heeft gegeven alleen voor dit specifieke doel gebruiken. De gebruikte vloeistoffen zijn dezelfde die worden gebruikt in veterinaire ziekenhuizen intraveneuze toediening.

Uw dierenarts zal u de juiste disposables leveren om de vloeistoffen te geven (zakken, tubes, naalden, spuiten etc.) en zal u adviseren over de hoeveelheid vocht die u moet geven, hoe vaak etc.

De meest voorkomende vloeistof die thuis moet worden gebruikt, is steriele zoutoplossing of een uitgebalanceerde elektrolytoplossing die bekend staat als ‘Lactated Ringer’s solution’ of ‘Hartmann’s’ oplossing.

Hoe wordt de vloeistof eigenlijk toegediend?

Er zijn verschillende manieren om de vloeistoffen aan uw kat toe te dienen.

• De vloeistof ceen rechtstreeks uit de zak met de vloeistof via plastic slangen worden gegeven, deze aan een hypodermische naald bevestigen die onder de huid wordt geïnjecteerd. De lekzak wordt hoger gehouden dan de kat zodat de vloeistof met behulp van de zwaartekracht onder de huid kan druppelen. Het duurt 5 – 20 minuten om de vloeistof te geven en je moet je kat kalm houden voor deze periode: houd hem vast, aai hem of bied misschien wat voedsel aan.
• Soms kan de vloeistof worden toegediend door injectie via een grote spuit.

Het is het beste om de zak met vloeistoffen te verwarmen voordat je het toedient, door het ongeveer tien minuten in een kom met heet water te plaatsen. Idealiter zouden ze lauw moeten zijn wanneer ze worden geïnjecteerd: dit veroorzaakt minder snel ongemak dan koude vloeistof.

Hoeveel vloeistof wordt gegeven?

Gewoonlijk ongeveer 10-20 ml/kg vloeistof (dus 40 -80 ml voor een typische kat van 4 kg) kan worden gegeven, meestal op één injectieplaats. Als je klaar bent, kun je deze vloeistof zien als zwelling onder de huid, als een klein kussen.

Deze vloeistof zal geleidelijk worden opgenomen in de bloedsomloop van de kat en de zwelling zal na een paar uur krimpen als dit gebeurt.

Wat moet ik doen met de vloeistofzak als ik klaar ben?

De gedeeltelijk gebruikte vloeistofzak, de plastic buisjes en de naald moeten tussen verschillende toedieningssessies in de koelkast worden bewaard, waarbij u ervoor zorgt dat u ze voor elk gebruik weer op kamertemperatuur laat komen door een uur of zo van tevoren uit de koelkast te halen.

Wat kan er misgaan?

Complicaties van vochttoediening zijn zeldzaam, met als meest waarschijnlijke probleem infectie of irritatie op de injectieplaats, wanneer deze gezwollen en pijnlijk wordt. Als dit gebeurt, moet u dringend contact opnemen met uw dierenarts.

Hoeveel kost het om een kat te behandelen met vloeistoftherapie?

De kosten van vloeistoftherapie omvatten de benodigde disposables (naalden, intraveneuze canules, verbanden, plastic slangen, zakken steriele vloeistoffen), evenals het gebruik van de apparatuur (vloeistofpompen en standaards) en de professionele tijd die nodig is om de toediening van vloeistoftherapie op te zetten en te controleren.

Bij het geven van sub-cutane vloeistoftherapie thuis, moeten de kosten van de disposables worden gedekt.

Het is onmogelijk om de precieze kosten in te schatten, omdat er zoveel mogelijke factoren die gaande zijn op de achtergrond van individuele gevallen. U moet uw dierenarts om een gedetailleerde schatting vragen voordat u akkoord gaat met de behandeling.

Als een brede indicatie kan vloeistoftherapie in een ziekenhuisomgeving echter $ 100-200 kosten om op te zetten, met een vergelijkbaar dagelijks bedrag voor onderhoud zolang het nodig is. Thuis sub-cutane vloeistoftherapie kan $ 50 tot $ 150 kosten voor de benodigde apparatuur en training.

Conclusie

Vloeistoftherapie is een van de meest waardevolle hulpmiddelen die door veterinaire professionals worden gebruikt om katten te behandelen die ernstig ziek zijn, en thuisvloeistoftherapie is een nuttige extra manier om katten met chronisch nierfalen te behandelen.