Giardiasis bij katten: oorzaken, symptomen, & behandeling

Dit artikel is bedoeld om de details van Giardiasis uit te leggen, een parasitaire ziekte die veel zoogdiersoorten kan treffen, waaronder katten, honden en mensen. Het doel van dit artikel is om een eenvoudige, duidelijke uitleg te geven over Giardiasis voor katteneigenaren.

Snel overzicht: Giardiasis bij katten

Wat is Giardiasis?

Giardiasis (ook bekend als “Beaver Fever”) is een aandoening die zich ontwikkelt bij zoogdieren na infectie met de op de darm gebaseerde microscopische protozoaire parasiet Giardia lamblia (ook bekend als Giardia duodenalis en G.intestinalis).  Mensen kunnen zelden het potentieel hebben om besmet te raken met deze darmparasieten, wat een extra zorg voor verzorgers toevoegt wanneer huisdieren worden gediagnosticeerd.

Hoe wijdverspreid is Giardiasis?

De parasiet heeft een wereldwijde verspreiding, waaronder de Verenigde Staten. De parasiet kan alle zoogdieren treffen en is aanwezig gebleken bij 5 – 15% van de katten en honden, hoewel deze infecties vaak asymptomatisch zijn en hun verzorgers zich niet bewust zijn van het probleem.

Wat is de levenscyclus van de Giardia-parasiet?

Giardia lamblia (G.lamblia) is een protozoon, eencellige parasiet: dit betekent dat het zo klein is dat het alleen onder de microscoop kan worden gezien. De organismen die verschillende soorten zoogdieren beïnvloeden, werden vroeger geclassificeerd als verschillende soorten Giardia, maar omdat ze identiek lijken, worden ze nu beschouwd als varianten van dezelfde enkele soort.

Recente moleculaire technologie heeft acht verschillende soorten “assemblages” geïdentificeerd, gelabeld van A tot H, die worden gebruikt om de varianten te identificeren.

Katten zijn meestal geïnfecteerd met type F, honden zijn vatbaar voor infectie met C en D, terwijl mensen bijna altijd besmet zijn met type A en B. Katten en honden worden in zeldzame gevallen ook gediagnosticeerd met type A en B, daarom is er soms bezorgdheid over het risico dat mensen de aandoening van huisdieren oppikken.

De levenscyclus van de parasiet is eenvoudig. Er zijn twee levensfasen: cysten en trofozoïeten.

1. Giardia-cysten zijn taaie, veerkrachtige structuren die het organisme in staat stellen om vele maanden in de omgeving te overleven. Meestal bevat elke cyste twee van de andere vorm van Giardia, trofozoïeten. Als een cyste wordt ingenomen, barst deze in de darmen, waardoor de trofozoïeten vrijkomen.
2. Trofozoïeten zijn de actievere versie van het organisme, interageren met de gastheer in de darmen van de kat en veroorzaken tekenen van ziekte. Ze zijn niet veerkrachtig en zullen in deze vorm niet lang overleven in het milieu, maar als trofozoïeten in de ontlasting in het milieu worden vrijgegeven, hebben ze de neiging cysten te vormen, die langdurig zijn.

Hoe raken katten besmet?

Katten, mensen en andere soorten kunnen besmet raken met Giardia door inname van cysten of trofozoïeten uit de ontlasting van geïnfecteerde dieren, hetzij via direct contact met andere katten of hun uitwerpselen (bijvoorbeeld via de haarvacht bij het verzorgen van elkaar), of via besmet voedsel, drinkwater of zelfs grond. Trofozoïeten blijven niet lang actief in deze vorm in de omgeving, dus cysten zijn de belangrijkste overdrachtsmethode.

Hoe geven geïnfecteerde katten Giardia-infectie door?

Geïnfecteerde katten passeren Giardia trophozoïeten of cysten in hun ontlasting van 5 tot 15 dagen nadat ze een infectie hebben opgelopen. Het organisme wordt doorgegeven aan andere katten, hetzij door direct contact, hetzij door indirect contact via voedsel, water of voorwerpen in de omgeving zoals een kattenbak.

Hoe veroorzaakt Giardia ziekte bij katten?

Het zijn de trofozoïeten die ziekte veroorzaken: als cysten worden ingenomen, barsten ze, waardoor trofozoïeten vrijkomen, of als trofozoïeten worden ingenomen, veroorzaken ze zelf direct ziekte.

Trofozoïeten vermenigvuldigen zich, bewegen zich rond in de darminhoud en hechten zich aan de slijmvliezen van de darmwand. Ze blijven in de darmen: ze worden niet opgenomen in het dier of de bloedbaan.

Ze veroorzaken diarree door de normale functie van de darmen te verstoren, hypersecretie (verhoogde afscheiding van vloeistoffen) in de darmen te veroorzaken, waardoor de vloeibare component van de ontlasting toeneemt, en ook door malabsorptie te veroorzaken (waardoor de normale absorptie wordt voorkomen van darminhoud in de bloedbaan), die ook de vloeistofcomponent van de ontlasting verhoogt.

Niet alle dieren vertonen tekenen van ziekte: Giardia-infectie is vaak asymptomatisch. Diarree wordt vaker gezien bij jonge dieren of bij personen die immuungecompromitteerd zijn (bijv. infecties met virussen zoals FIV, katten op chemotherapie, oudere katten of katten die lijden aan andere ziekten).

Symptomen van Giardia bij katten

Sommige katten vertonen geen klinische tekenen van infectie met Giardiasis.  Andere katten lijden aan diarree op basis van de dunne darm, die kan variëren van enigszins losse uitwerpselen tot een waterachtige consistentie.

De ontlasting kan slijmstrepend zijn en bijzonder stinkend. Winderigheid, buikpijn en braken kunnen worden opgemerkt. In zeldzame gevallen kan bloed in de ontlasting worden gezien en kan een hoge temperatuur worden geregistreerd. Opgezette buik, saaiheid en gewichtsverlies kunnen worden gezien in ernstige of chronische gevallen.

Hoe vaak komt Giardiasis voor bij katten?

Vanwege de aanwezigheid van asymptomatische dragers kan de prevalentie moeilijk te beoordelen zijn. Studies uitgevoerd door het testen van kattenpopulaties hebben percentages gevonden die variëren van 5 tot 30%, dus Giardiasis komt waarschijnlijk vaker voor dan de meeste mensen zich realiseren, waarbij veel gevallen onopgemerkt blijven.

Infectie komt waarschijnlijk vaker voor in huishoudens met meerdere katten en wanneer katten in krappe ruimtes leven (bijv. asielen, kennels en catteries). Jongere katten (bijvoorbeeld jonger dan zes maanden) hebben ook meer kans om besmet te raken vanwege hun relatief minder effectieve immuunafweer. Volwassen katten zijn vaker asymptomatische dragers.

Diagnose van Giardiasis

Als uw DVM-dierenarts vermoedt dat uw kat Giardiasis kan hebben, kunnen de volgende stappen worden genomen.

1. Gedetailleerde geschiedenis

Uw dierenarts zal elk aspect van het leven en de gezondheidszorg van uw kat bespreken, inclusief contact met andere katten en medische geschiedenis. Er zijn veel andere oorzaken van vergelijkbare ziekteverschijnselen, waaronder IBD en rondwormen, en de geschiedenis zal helpen om de verschillende mogelijke oorzaken te onderscheiden.

2. Lichamelijk onderzoek

Uw dierenarts zal uw kat zorgvuldig controleren, fysieke tekenen van ziekte opmerken en andere oorzaken van diarree uitsluiten.

3. Routinematig bloedonderzoek

De gebruikelijke bloedonderzoeken, inclusief hematologie en biochemische profielen, zullen helpen bevestigen dat er geen andere onderliggende oorzaak is die uw kat ziek maakt.

4. Fecale monsters

Uw dierenarts kan een of meer van de volgende tests voorstellen om Giardiasis te diagnosticeren. Deze tests zullen ook helpen om andere oorzaken van vergelijkbare tekenen zoals cryptosporidium uit te sluiten.

• Fecale natte houder: onderzoek van een direct uitstrijkje van uitwerpselen of darminhoud onder de microscoop kan trofozoïeten direct identificeren, maar het feit dat het afstoten van organismen intermitterend kan zijn, betekent dat deze test een relatief laag slagingspercentage heeft.
• Zinksulfaat Fecale Flotatie: Een flotatietest is vaak de eerste procedure die door uw dierenarts wordt aanbevolen, maar het zal slechts 70% van de gevallen detecteren omdat de Giardia-organismen vaak slechts met tussenpozen worden afgeworpen. Het slagingspercentage van de diagnose loopt op tot 90% als meerdere monsters worden getest (bijvoorbeeld gedurende drie dagen)
• Fecale enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA)Deze test identificeert antigenen van de Giardia trofozoïeten in plaats van hele organismen, dus het wordt minder beïnvloed door het feit dat het Giardia-organisme zelf slechts met tussenpozen wordt afgeworpen, wat resulteert in een succesvolle diagnose van meer dan 95%.
• Immunofluorescentie (IFA) TestFecale IFA identificeert antilichamen (in plaats van antigenen) van Giardia spp, en het heeft ook een hoog slagingspercentage van meer dan 95% bij het identificeren van infecties.
  Polymerase Chain Reaction (PCR) assay: dit maakt moleculaire diagnose mogelijk door DNA van Giardia te detecteren, maar het wordt niet zo veel gebruikt als de andere tests hierboven.

Hoeveel kost een Katten giardiasis test?

U moet uw dierenarts vragen naar de kosten van dergelijke tests, maar ze liggen waarschijnlijk ergens tussen de $ 50 en $ 200, afhankelijk van welke specifieke test wordt uitgevoerd.

Behandeling voor Giardiasis

Veel katten hebben geen behandeling voor Giardiasis nodig: hun immuunsysteem behandelt de infectie effectief en ze remain asymptomatisch.

Katten die ziek worden vanwege Giardiasis kunnen worden behandeld met een aantal verschillende medicijnen, waaronder fenbendazol, metronidazol, furazolidon, febantel, nitazoxanide en quinacrine. Sommige hiervan zijn geneesmiddelen die alleen op recept verkrijgbaar zijn, en ze zijn allemaal beter om alleen onder veterinair toezicht te worden gegeven. Sommige zijn off-label, wat betekent dat ze geen specifieke licentie hebben om te worden gebruikt om Giardiasis te behandelen, wat een andere reden is waarom ze veterinaire begeleiding nodig hebben om veilig te worden gebruikt.

Naast medicatie wordt meestal een flauw, gastro-intestinaal dieet aanbevolen om darmirritatie op te lossen. Probiotica worden vaak gebruikt en onlangs is Microbiome Restorative Therapy (PMBRT) voorgesteld, waarbij de rectale of orale toediening van gastro-intestinale organismen van een gezond dier betrokken is.

Herinfectie is mogelijk, dus strikte hygiëne is belangrijk in huishoudens waar Giardia wordt gediagnosticeerd, inclusief rigoureuze desinfectie van gebieden die mogelijk besmet zijn met uitwerpselen. Standaard desinfectiemiddelen zoals quaternaire ammoniumverbindingen of chloorbleekmiddel kunnen worden gebruikt.

Conclusie

Giardia is een microscopische parasiet die diarree bij katten kan veroorzaken; kittens en immuungecompromitteerde katten zijn kwetsbaarder, net als katten die in omgevingen met meerdere katten leven, zoals asielen en catteries. De diagnose kan een uitdaging zijn omdat het organisme slechts met tussenpozen wordt afgeworpen. Zodra de diagnose echter is gesteld, is een effectieve behandeling beschikbaar. Controle bij een groep katten kan moeilijk zijn, vanwege de aanwezigheid van asymptomatische dragers.