Bloedarmoede is de term voor een afname van de circulerende rode bloedcellen (RBC’s) van het lichaam. Afhankelijk van hoe laag het RBC-aantal wordt, kan dit alles veroorzaken, van milde symptomen tot een levensbedreigende noodsituatie.
Bij katten zijn er veel verschillende oorzaken van bloedarmoede – in dit artikel behandelen we enkele van de meest voorkomende aandoeningen en hoe ze worden gediagnosticeerd en behandeld.
Snel overzicht: Bloedarmoede bij katten
Veel voorkomende symptomen: Bruine verkleuring tot tandvlees, zwakte, snelle ademhaling en hartslag, braken, slechte coördinatie, overlijden
Diagnose: Geschiedenis van inname van paracetamol of ibuprofen, bloedonderzoek, bruine verkleuring tot bloed.
Gediagnosticeerd bij katten: Genetische oorzaak is zeldzaam, oorzaken van medicatietoxiciteit komen matig vaak voor
Vereist voortdurende medicatie:Nee
Vaccin beschikbaar:Nee
Behandelingsopties: Het induceren van braken, bloedtransfusies als de bloedarmoede ernstig is, methyleenblauw om het methemoglobinegehalte in het bloed te verminderen als de bloedarmoede ernstig is.
Huismiddeltjes: Braken induceren als paracetamol of ibuprofen werden ingenomen, maar dit is vaak niet succesvol bij katten wanneer ze thuis worden geprobeerd.
Wat is bloedarmoede?
Bloedarmoede is een term die een afname van rode bloedcellen (RBC’s) betekent, die mild, matig of ernstig kunnen zijn. Het wordt veroorzaakt door een onderliggende ziekte, verwonding, infectie of toxine.
Rode bloedcellen zijn cruciaal voor het lichaam omdat hun hemoglobine hen in staat stelt om zuurstof naar alle weefsels van het lichaam te vervoeren en te transporteren. Als zodanig, als RBC-tellingen te laag worden, is bloedarmoede levensbedreigend omdat het lichaam niet de zuurstof zou ontvangen die het nodig heeft.
RBC’s leven slechts ongeveer twee maanden, dus het lichaam produceert regelmatig een nieuwe voorraad. De vraag naar nieuwe rode bloedcellen is nog hoger tijdens bloedarmoede.
Bloedarmoede wordt geclassificeerd als “regeneratief”, wat betekent dat het lichaam probeert meer RBC’s te produceren om degenen te vervangen die verloren of beschadigd zijn, of “niet-regeneratief”, wat betekent dat het lichaam geen nieuwe RBC’s produceert zoals het zou moeten. Deze classificatie helpt bij het bepalen van de prognose en behandeling.
Oorzaken van bloedarmoede bij katten
Bloedarmoede bij katten kan op drie manieren ontstaan: door bloedverlies, door een probleem met de RBC-productie of door omstandigheden waarin RBC’s worden vernietigd. Soms is meer dan één van deze factoren betrokken.
Veel voorkomende oorzaken van bloedarmoede bij katten zijn:
- Bloedverlies als gevolg van interne of externe bloedingen.
- Auto-immuuncondities waarbij het immuunsysteem zijn eigen RBC’s vernietigt.
- Ernstige vlooienbesmettingen.
- Inname van toxines. Voorbeelden zijn rattengif, zink, lood, paracetamol (Tylenol) en uien.
- Bepaalde infecties, zoals feline leukemie virus (FeLV) en feline immunodeficiëntie virus (FIV).
- Bloedparasieten (waarvan er veel worden gedragen door vlooien of teken).
- Maagzweren of bloedingen in de darmen veroorzaakt door darmparasieten, bepaalde medicijnen of inflammatoire darmaandoeningen.
- Chronische nierziekte.
- Andere chronische ziekten.
- Bloedstollingsstoornissen.
- Bepaalde vormen van kanker, vooral lymfoom en leukemie.
Bloedarmoede kan elke kat treffen, hoewel specifieke onderliggende oorzaken vaker voorkomen, afhankelijk van de leeftijd of levensstijl van een kat. Vlooien en andere parasieten veroorzaken bijvoorbeeld het meest waarschijnlijk bloedarmoede bij kittens. En bloedarmoede van chronische ziekten (waarbij het lichaam niet meer genoeg RBC’s produceert) is waarschijnlijker bij oudere katten.
Ook geeft het naar buiten gaan katten een verhoogd risico op bloedarmoede als gevolg van trauma / verwondingen, parasieten en infecties.
Symptomen van bloedarmoede bij katten
Als de bloedarmoede mild is, vertoont een kat mogelijk geen duidelijke symptomen, vooral als de bloedarmoede chronisch is en hun lichaam de kans heeft gehad om zich aan te passen en ermee om te gaan. Of ze kunnen enkele van de mildere symptomen vertonen die hieronder worden vermeld.
Bij matige bloedarmoede zijn de symptomen vaak “niet-specifiek”, wat betekent dat ze te wijten kunnen zijn aan een aantal verschillende ziekten en niet specifiek wijzen op bloedarmoede. Veel voorkomende symptomen zijn:
Naarmate de bloedarmoede vordert en ernstig wordt, kan een kat deze symptomen vertonen:
- Zwakte of ernstige lethargie.
- Zeer bleek of wit tandvlees.
- Geelzucht (yellage tint voor het tandvlees, de huid en het wit van de ogen). Meestal wordt dit alleen gezien bij plotselinge breuk (hemolyse) van grote aantallen RBC’s.
- Instorting.
- Moeite met ademhalen.
- Ademhalen met open mond.
- Dood.
Bovendien kan een kat symptomen ervaren die verband houden met de onderliggende ziekte die bloedarmoede veroorzaakte. Veel voorkomende voorbeelden zijn braken, diarree, gewichtsverlies, verhoogd urineren en drinken, of koorts.
Diagnose van bloedarmoede bij katten
Een CBC (volledig bloedbeeld) geeft niet alleen een aantal rode bloedcellen, maar ook tellingen van witte bloedcellen en bloedplaatjes (stollingscellen). Dit kan automatisch worden gedaan door een machine, of met de hand met behulp van een microscoop – of soms beide.
Kijken naar een bloeduitstrijkje onder een microscoop geeft ook informatie over RBC-grootte en uiterlijk (wat helpt bepalen of de bloedarmoede regeneratief of niet-regeneratief is) en maakt visualisatie van bloedcelparasieten mogelijk.
Een andere veel voorkomende test – PCV (verpakt celvolume) of hematocriet genoemd – meet RBC’s als een percentage van het totale bloedvolume. Deze test kan binnen enkele minuten worden uitgevoerd en vereist slechts een kleine hoeveelheid bloed. Om die reden is het nuttig wanneer snel resultaten nodig zijn, of wanneer frequente RBC-controles nodig zijn om de voortgang tijdens de behandeling te volgen.
Een normaal PCV-bereik voor een volwassen kat is 25-45%. Metingen onder 25% duiden op bloedarmoede en minder dan 15% wordt beschouwd als ernstige bloedarmoede.
Het is ook belangrijk om de onderliggende ziekte te diagnosticeren die de bloedarmoede heeft veroorzaakt, omdat het aanpakken van de onderliggende oorzaak een belangrijk onderdeel is van de behandeling van bloedarmoede.
Een dierenarts kan de volgende methoden gebruiken om de onderliggende oorzaak te bepalen:
- Een complete geschiedenis, inclusief informatie over hoe een kat zich thuis heeft gedragen, of een kat naar buiten gaat en mogelijke blootstelling aan toxines.
- Een lichamelijk onderzoek, dat de algehele gezondheid van een kat evalueert en tekenen van bloedarmoede blootlegt (bijvoorbeeld een hartgeruis, bleek tandvlees, lage bloeddruk, vergrote lymfeklieren of geelzucht) en onderliggende ziekte.
- Bloedonderzoek en een urineonderzoek om het aantal bloedcellen, de orgaanfunctie, de bloedsuikerspiegel, de elektrolytenbalans, bepaalde hormonen, bloedstollingstijden en meer te evalueren, afhankelijk van de specifieke bestelde test (en).
- Fecaal onderzoek voor parasieten.
- Testen van infectieziekten (vooral voor FeLV en FIV).
- Indien geïndiceerd, aanvullende tests zoals röntgenfoto’s, echografie of beenmergbiopten om specifieke medische aandoeningen te diagnosticeren.
Uw dierenarts kan beginnen met slechts een paar tests, of ze kunnen een volledige gezondheidsworkup aanbevelen. Het diagnostisch plan hangt af van de medische geschiedenis van uw kat, de ernst van zijn bloedarmoede, andere symptomen en de vermoedelijke onderliggende oorzaak.
Behandeling van bloedarmoede bij katten
Als bloedarmoede ernstig genoeg is om levensbedreigend te zijn, is een bloedtransfusie nodig. Dit kan het leven van een kat redden, maar helaas is een bloedtransfusie slechts een tijdelijke oplossing. Als de onderliggende aandoening niet wordt aangepakt, zal de bloedarmoede terugkeren.
Gelukkig heeft de overgrote meerderheid van de bloedarmoedekatten geen bloedtransfusies nodig. In plaats daarvan zal uw dierenarts waarschijnlijk beginnen met een medische work-up (zoals hierboven beschreven) om de onderliggende oorzaak te bepalen.
De behandeling varieert afhankelijk van de diagnose. Katten met traumatische verwondingen kunnen bijvoorbeeld een operatie of hechtingen nodig hebben, terwijl katten met vlooien vlooienbehandeling nodig hebben. En katten met een chronische nierziekte hebben mogelijk een medicijn nodig dat de productie van rode bloedcellen helpt stimuleren, naast ondersteunende zorg en een speciaal dieet voor hun nieren.
Zeer zieke huisdieren kunnen ziekenhuisopname vereisen totdat ze stabiel zijn en zich beter voelen, ongeacht de oorzaak.
Als bloedarmoede te wijten is aan iets dat niet kan worden genezen, kan het doel van de behandeling zijn om zo lang mogelijk een goede kwaliteit van leven te bieden.
Medicatie
Medicijnen variëren afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de bloedarmoede. Veelvoorkomende voorbeelden zijn:
- Parasiet behandeling.
- Infectieziekte behandeling.
- Immunosuppressieve geneesmiddelen (corticosteroïden en andere medicijnen) voor auto-immuunziekte.
- Erytropoëtine supplement voor chronische nierziekte (dit hormoon helpt met RBC productie).
- Geneesmiddelen om de maag en darmen te kalmeren en te beschermen als ze bloeden.
- Chemotherapie voor kanker.
Bovendien hebben veel katten ondersteunende zorg nodig, ongeacht de oorzaak van bloedarmoede. Als een kat bijvoorbeeld niet eet of drinkt omdat hij zich niet goed voelt, heeft hij mogelijk vochttherapie en eetlustopwekkende middelen nodig. Deze dingen behandelen geen bloedarmoede, maar ze zorgen ervoor dat een kat zich beter voelt en complicaties voorkomen die worden veroorzaakt door niet eten en drinken.
Prognose voor bloedarmoede bij katten
De prognose voor bloedarmoede varieert afhankelijk van de onderliggende oorzaak.
In sommige gevallen is de ziekte te genezen en zal een getroffen kat na de behandeling terugkeren naar zijn normale leven. Dit zou het beste scenario zijn.
In andere gevallen is de onderliggende ziekte niet te genezen. In het ergste geval zijn sommige aandoeningen fataal in dagen of weken, zelfs met behandeling. Andere aandoeningen kunnen op de lange termijn worden beheerd, waardoor een kat jarenlang gelukkig kan leven.
Conclusie
Bloedarmoede is een afname van rode bloedcellen. Het komt relatief vaak voor bij katten en wordt veroorzaakt door een onderliggende medische aandoening, infectie of toxine. De specifieke oorzaak van de bloedarmoede bepaalt de prognose en behandeling. Vroege diagnose van bloedarmoede is het beste, omdat de aandoening levensbedreigend kan worden als deze ernstig is.
Veelgestelde vragen
Kan een kat herstellen van bloedarmoede?
Dit hangt af van de onderliggende oorzaak van de bloedarmoede. Met sommige aandoeningen kunnen katten volledig herstellen. Andere aandoeningen zijn niet te genezen, hoewel behandelingen de levensduur kunnen verlengen en een goede kwaliteit van leven mogelijk maken.
Hoe behandel je bloedarmoede bij katten?
De behandeling moet gericht zijn op de onderliggende oorzaak. De behandeling is dus zeer variabel omdat er zoveel verschillende oorzaken van bloedarmoede bij katten zijn. Ongeacht de oorzaak kan levensbedreigende bloedarmoede een bloedtransfusie vereisen.
Hebben bloedarmoedekatten pijn?
Bloedarmoede zelf is niet pijnlijk, hoewel ernstige bloedarmoede de kwaliteit van leven kan beïnvloeden door zwakte, ademhalingsmoeilijkheden en andere symptomen te veroorzaken. Ook kan de onderliggende gezondheidstoestand pijn of ongemak veroorzaken.
Welke gifstoffen veroorzaken bloedarmoede bij katten?
Veel voorkomende voorbeelden zijn rattenvergiften, Tylenol, uien, lood en zink.
Table of Contents